Wanneer je continu het gevoel hebt dat anderen beter, leuker, mooier of slimmer zijn dan jij, dan zorgt dat ervoor dat je jezelf kleiner maakt dan je bent. Je vergroot de ander, zet diegene als het ware op een voetstuk waar je vanaf de grond naar staat te kijken. Je kijkt tegen diegene op, praat hem of haar de hemel in en daarmee praat je jezelf aan dat je niet goed genoeg bent. Of niet leuk, slim of mooi genoeg. Hoe vaker je dit doet, hoe groter je gevoel van minderwaardigheid. Met andere woorden, je ontwikkelt een negatief zelfbeeld.
Signaleren en erkennen
Wanneer je beseft dat je een gevoel van minderwaardigheid (hebt) ontwikkelt, is het tijd om in actie te komen. Een minderwaardigheidscomplex kan je leven beheersen. Het heeft invloed op de manier waarop je denkt, handelt, op de keuzes die je maakt en hoe jij je voelt. Erkennen, ofwel, inzien dat je een negatief zelfbeeld of weinig eigenwaarde hebt is een eerste stap naar verandering. Pas wanneer je het inziet en aan jezelf durft toe te geven, kan je vervolgstappen gaan zetten.
Wellicht heb je er helemaal geen last van dat je jezelf wegcijfert voor anderen, dat je jouw mening niet uitspreekt of dat je keuzes maakt die eerder goed zijn voor een ander, dan voor jezelf. Als dat zo is, als dat écht zo is en je bent gelukkig met het leven dat je leidt. Laat het zo. Het is dan goed en je kan er vrede mee hebben.
Als je dit nu leest en wellicht vaker artikelen leest op dit blog dan zit je waarschijnlijk te wachten op verandering in je situatie. Dan wil je het gevoel van minderwaardigheid graag veranderen, inruilen. Signaleren en erkennen is stap één. Bewust ervoor kiezen het anders te gaan doen is de volgende stap. Zonder intrinsieke motivatie, ofwel, motivatie die volledig uit jezelf komt waarbij jij je door niets of niemand laat tegenhouden, zal je terug schieten in je huidige gedrag waardoor er niets voor je veranderd.
De oorsprong van je gevoel van minderwaardigheid
Ga opzoek naar de oorzaak. Welke gebeurtenis of reeks gebeurtenissen heeft ervoor gezorgd dat je nu een gevoel van minderwaardigheid ervaart. Is er iets voorgevallen waarbij jij voor jezelf de conclusie hebt getrokken dat je niets waard bent? Of is er wellicht meerdere malen per week of per dag iets tegen je gezegd, of juist niet gezegd, waardoor je dit gevoel hebt ontwikkeld? Het kan ook een combinatie van beide zijn.
De oorsprong van veel van onze overtuigingen ligt in onze jonge kinderjaren. In de eerste 8 jaar van je leven wordt je grotendeels gevormd in hoe je denkt, wat goed is, wat fout is, hoe dingen moeten, etc. Kortom, je referentiekaders. Het totale pakket aan normen, waarden en regels die je al dan niet onbewust hanteert vormen je referentiekaders. Deze komen tot stand door je opvoeding en alle mensen die je in die tijd vaak hebt gezien en gesproken, waar je mee om bent gegaan.
Als je weet waar je gevoel van minderwaardigheid vandaan komt, dan kan je dat stuk met de volwassen blik die je nu hebt gaan analyseren.
Hoe ga je ermee om?
Ongeacht of je de oorzaak kunt achterhalen waaruit het gevoel van minderwaardigheid is ontstaan of niet, er zijn een aantal dingen die je kunt doen om met het gevoel om te gaan. Allereerst mag jij je beseffen dat je minstens zo belangrijk bent als ieder ander. Als je niet belangrijk was geweest, dan was je hier niet op aarde gekomen. Het is wellicht een wat spirituele benadering, maar ik geloof erin dat iedereen hier op aarde komt om bepaalde lessen te leren en om iets bij te dragen aan de wereld. Dat kan groots zijn door op wereldschaal armoede te bestrijden, maar het mag ook iets kleiners zijn door bijvoorbeeld in de kinderopvang te werken en kinderen dingen te leren en op een pedagogische manier op te voeden.
Waarvoor jij hier ook bent, je bent essentieel in het collectief, in het geheel. Besef dat en sta jezelf toe dit te geloven.
Gebruik de kracht van je gedachten. De manier waarop je denkt en tegen jezelf praat heeft een enorm grote impact op de manier waarop jij handelt, op je gedrag, op de keuzes die je maakt en op hoe jij je voelt. Staan jouw gedachten bol van oordeel, afgunst, jaloezie, jezelf vergelijken met anderen, jezelf neerhalen en bekritiseren, dan is het logisch dat je een teruggetrokken bestaan hebt waarbij je sociale gelegenheden vermijd. Heb jij een negatief zelfbeeld doordat jij jezelf continu vertelt hoe waardeloos of nutteloos je bent, dan is het begrijpelijk dat je niet voor jezelf durft op te komen, geen ‘nee’ durft te zeggen en je grenzen niet durft aan te geven.
Wat je nog meer kunt doen aan een gevoel van minderwaardigheid
Stop met vergelijken. Het is leuk om door sociale media te scrollen, series te kijken of buiten naar andere mensen te kijken. Dat mag ook, maar probeer jezelf niet te vergelijken met de mensen die je daar ziet. Als iemand je inspireert is dat prima. Bijvoorbeeld als je gezonder wilt gaan leven en je volgt iemand op sociale media die daar dagelijks tips over deelt waar je zelf wat mee kunt om ook gezonder te gaan leven. In zo’n geval is het inspirerend om te zien hoe iemand anders het doen en kun je proberen dit zelf ook zo te doen.
Volg liever geen mensen met een zogenaamd ideaal beeld, waardoor het gevoel van minderwaardigheid bij jou wordt aangewakkerd. Want waarom is dit het ideale plaatje? Wie zegt dat dit het ideaalbeeld is? De media heeft de afgelopen decennia bijvoorbeeld een enorme stempel gedrukt over hoe het ideale lichaam eruit zou moeten zien. Op televisie, in bladen, op catwalks, in films en series. Overal waar je kijkt ziet een gezond lichaam eruit als iemand met maatje 36 en een platte buik. Dat iemand maat 42 heeft en gezond kan zijn, dat lees of zie je nergens. Terwijl maat 42 de gemiddelde maat is van een Nederlandse vrouw. Is het overgrote deel van de Nederlandse vrouw dan ongezond? Ik heb daar mijn vraagtekens bij. Dit is echter een ander onderwerp, dus terug naar de essentie. Waar het om gaat is dat er zogenaamd ideaalbeeld wordt gecreëerd door de media die onwerkelijk is.
Creëer je eigen zienswijze
Probeer met een open blik te kijken naar de mensen waarmee jij jezelf vergelijkt. Wat maakt dat die ander beter, slimmer, mooier of leuker is dan jij? Waarom maakt het dat die ander meer waard is dan jij? En volgens wie is dat zo? Omdat er overal wordt geschreven en gezegd dat je een bepaald IQ moet hebben voordat je bestempeld kan worden als “slim”? Of omdat er overal geschreven en gezegd is hoe je eruit moet zien om “mooi” gevonden te worden? En dat je bepaald gedrag maar beter niet kunt vertonen, omdat je dan de kans loopt dat mensen je niet aardig vinden?
Creëer je eigen zienswijze. Kijk op je eigen manier naar de wereld, op een manier zoals jij de wereld wil zien. Probeer hierbij zoveel mogelijk van jezelf uit te gaan, van jouw gevoel en jouw mening. Van dat wat jij belangrijk vindt. Kijk vanuit liefde, niet vanuit angst of jaloezie. Kijk naar wat er wél is, in plaats van naar dat wat er niet is. Zie het goede van mensen en zie het goede in jezelf. Richt je op positiviteit in plaats van op negativiteit. Hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker het wordt.
Wil je meer tips en informatie over hoe jij je gevoel van minderwaardigheid kan overwinnen? Of eigenlijk, hoe je dat gevoel kan omzetten naar een gevoel van waardigheid. Naar een positief zelfbeeld en eigenwaarde. Keer regelmatig terug naar dit blog. Vier keer per week verschijnt er een nieuw artikel dat jou kan helpen naar meer waardigheid. Voor specifieke hulpvragen mag je mij altijd mailen: info@wenvanderlee.nl.
