Je voelt het al als je in je agenda kijkt. Een afspraak waar je op dat moment écht geen behoefte aan hebt. Maar toch laat je de afspraak staan en ga je er naartoe. Omdat je niemand wilt teleurstellen. Omdat je bang bent dat iemand iets van je vindt of omdat je het gevoel hebt dat het zo hoort. En dat terwijl je diep van binnen eigenlijk heel goed wat je weet wat je wilt: je eigen pad volgen, je uitspreken, die moedige keuze maken. Of in het geval van het voorbeeld: de afspraak afzeggen. Toch is er iets dat je tegenhoudt om het niet te doen. Iets dat voelt als twijfel, weerstand of onzekerheid. Wat als daar geen gebrek aan motivatie of helderheid achter zit, maar één van de 6 basisangsten?
De basisangsten volgens Napoleon Hill
Napoleon Hill beschreef in zijn boek ‘Think and Grow Rich’ zes basisangsten. Vrijwel elke blokkade of weerstand die we ervaren, vindt zijn oorsprong in één van deze 6 basisangsten. Graag maak ik je hiervan bewust, zodat je de angst kan erkennen om het daarna los te laten.
De angst voor kritiek en de angst voor verlies van liefde. Dat zijn de 2 basisangsten die ik het vaakst tegenkom bij vrouwen die moeite hebben met het durven volgen van hun eigen pad, zichzelf uitspreken, het stellen van grenzen of voor zichzelf kiezen.
De angst voor kritiek
Je weet eigenlijk al wat je wilt, maar zodra je eraan denkt om ervoor te gaan, hoor je die innerlijke stem:
- “Wat zullen ze denken als ik dit doe?”
- “Straks vinden ze me zweverig/arrogant/naïef…”
- “Wat als ik faal en iedereen het ziet?”
Dit soort gedachten komen voort uit de angst dat je keuzes niet goed genoeg zijn. Dat je bang bent dat je faalt in de ogen van je omgeving. Of uit angst voor oordeel, schaamte of afwijzing.
Het gevolg van deze angst is dat je jezelf kleinhoudt. Dat je je aanpast. Kiest voor zekerheid boven groei. Of dat je blijft dromen in stilte in plaats van in actie te komen en een eerste stap zetten in het verwezenlijken van jouw droom.
Herken je dit bij jezelf? Dat je gedachten hebt die voortkomen uit de angst voor kritiek? Focus je dan op zelfvalidatie. Je hebt geen toestemming nodig van een ander om te doen wat goed voor je voelt. Geen toestemming nodig om te kiezen voor wat het beste is voor jou. Jouw goedkeuring is belangrijker dan die van een ander en de enige toestemming die je in wezen nodig hebt, is die van jezelf. Zie kritiek als kans om te groeien. Laat het idee los dat een ander het beter weet dan jij, wat jij nodig hebt.
De angst voor verlies van liefde
Je wilt eerlijk zijn, trouw blijven aan jezelf en daarom je gevoel uiten, je keuze kenbaar maken. Maar iets in jou fluistert:
- “Pas op… straks vinden ze je niet meer aardig”
- “Straks kom je er alleen voor te staan.”
- “Als je dat zegt, zal ze het contact verbreken.”
Dit soort gedachten komen voort uit de angst om afgewezen te worden, om verlaten te worden of alleen over of achter te blijven. Van nature zijn wij sociale wezens en dus leef je voor verbinding. Echter, door je te laten leiden door dit soort gedachten en daardoor bijvoorbeeld ‘ja’ te zeggen, terwijl je een ‘nee’ voelt. Dat zorgt ervoor dat je de verbinding met jezelf verliest. Doe je dit langere tijd in bepaalde relaties, dan zijn die relaties gebouwd op een verbinding waarin jij jezelf vergeet. In zo’n relatie is het des te lastiger om alsnog voor jezelf te kiezen en voor jezelf op te komen, want dat is die andere persoon niet van jou gewend. Daardoor zit je gevangen in pleasegedrag, zolang je die relatie op die manier voortzet.
Wat je kan helpen is erop te vertrouwen dat de mensen die écht om je geven, in je leven blijven – ook als je bloedeerlijk bent. Versterk de liefde voor jezelf en werk aan je zelfvertrouwen. Vanuit die plek wordt het eenvoudiger om je eerlijk uit te spreken over je gevoelens, verlangens en grenzen.
De andere 4 basisangsten
Er komt geen perfect moment om voor jezelf te kiezen. Geen garantie dat je ooit de tijd hebt om ‘later als de kinderen groot zijn’ alsnog je eigen pad te gaan volgen. Noch of je ooit de moed zult vinden om je uit te durven spreken. Sterker nog, als je wacht tot je ouder bent, kan je ineens geconfronteerd worden met andere angsten. Andere angsten dan die voor kritiek of voor het verlies van liefde. De andere 4 basisangsten die Napoleon Hill beschrijft:
3. Angst voor armoede
Bang zijn dat je materieel iets tekort komt. Of bang zijn om te verliezen wat je nu hebt, waardoor je bijvoorbeeld in een baan of leven blijft dat je leegzuigt. Enkel omdat je bang bent om de ‘zekerheid’ te verliezen. Maar wat is echte rijkdom als je ’s ochtends opziet tegen een nieuwe dag of elke dag met tegenzin naar je werk gaat?
4. Angst voor ziekte
Bij deze angst, ben je bang voor fysieke pijn, of om een aandoening of ziekte te krijgen. Daarom focus je je continu op je gezondheid, waardoor er weinig meer te genieten valt. Of je zondert je af en maakt je huis dagelijks zorgvuldig schoon, uit angst om besmet te raken of ziek te worden.
5. Angst voor ouderdom
Bang zijn om metaal en/of fysiek achteruit te gaan. Of bang zijn om te vereenzamen omdat je de mensen om je heen verliest door ouderdom of doordat je irrelevant lijkt omdat bijvoorbeeld je kinderen vooral met hun eigen leven bezig zijn. Wanneer dit een onderliggende angst is, zie je dit in je huidige leven terug in het vermijden van gedachten over de toekomst en angstvallig vasthouden aan hoe het nu is en de relaties zoals ze nu zijn. Ook als deze relaties eigenlijk helemaal niet meer zo goed voelen.
6. Angst voor de dood
Bij deze angst, ben je bang voor het onbekende dat na de dood komt. Bang voor het loslaten van geliefden en materiële bezittingen. Deze angst zorgt ervoor dat je niet buiten je comfortzone wilt treden en het liefst alles wil houden zoals het is. Doelen stellen is lastig met deze onderliggende basisangst, evenals het leven in het nu – want je bent continu bezig met de eindigheid van het leven. Dit uit zich in de drang om antwoorden te vinden op grote levensvragen, als “Wat is mijn doel?” of “Wat is de betekenis van het leven?”. Door te blijven zoeken naar antwoorden op zulke grote vragen, kom je vaak geen stap vooruit en blijf je doelen voor je uitschuiven.
Misschien herken je de 4 laatst genoemde basisangsten minder in je dagelijks leven. Toch is het goed om ze te benoemen, omdat het je inzicht geeft in de toekomst. Elke leeftijd kent nieuwe uitdagingen, waar angsten bij komen kijken. Als je moeder bent, weet je dat maar al te goed: kleine kinderen, kleine zorgen, grote kinderen, grote zorgen.
Zelfreflectie om de basisangsten die jij ervaart te erkennen
Durf jezelf de volgende vragen te stellen en vooral te beantwoorden:
- Wat houdt me écht tegen om te kiezen voor mijn hartsverlangen?
- Welke angst speelt er op als ik mijn waarheid wil spreken?
- Waar ben ik bang voor, waardoor ik mijn eigen pad niet durf te volgen?
- Welke angst gaat er schuil onder het komen opdagen bij een afspraak, tegen mijn zin in?
Ik nodig je uit de antwoorden op deze vragen voor jezelf op te schrijven. Er zit een enorme kracht in het opschrijven van je gedachten. Het schept ruimte in je hoofd, helpt je met het verwerken van emoties en het zorgt ervoor dat je het op een later moment kan teruglezen.
Onthoud dat angst geen teken van zwakte is. We hebben allemaal last van deze basisangsten. Daar is niets mis mee. Zie angst als een signaal, als een uitnodiging om te groeien. Pas wanneer jij je bewust bent van hetgeen je diep van binnen bang voor bent, kan je beginnen met jezelf ervan te bevrijden.
Je hoeft je niet te laten leiden door angst. Je kunt kiezen voor bewustzijn. Voor moed, door je basisangsten te aanschouwen. Elke keer dat je dat doet, ontwikkel je meer zelfkennis, meer zelfvertrouwen en meer zelfacceptatie. Het geeft je de vrijheid om je leven vorm te geven op jouw voorwaarden. Om je eigen pad te volgen, je uit te spreken en die moedige keuze te maken.
Wil je verder onderzoeken welke angst jou (onbewust) tegenhoudt en hoe je daar liefdevol en krachtig doorheen kunt bewegen? Dan is een Empowerment Reading wellicht iets voor jou. Ik help je graag.
