Je zelfbewustzijn is bewustwording van jezelf. Op het moment dat jij je bewust bent van wat je denkt, voelt, zegt en doet kan je daar veranderingen in aanbrengen. Het geeft je inzicht in je patronen, in de dingen die je keer op keer doet. Hierdoor kan je herhaling van vervelende situaties voorkomen. Natuurlijk kan het er ook voor zorgen dat je meer kan gaan doen van de dingen die goed voor je zijn.
De dingen die we denken, voelen, zeggen en doen staan allemaal in verbinding met elkaar. Zo heeft ons denken bijvoorbeeld gevolgen voor hoe we ons voelen. Als je een probleem hebt en je blijft daar langere tijd continu over nadenken, dan kan het ervoor zorgen dat je angstig wordt. De doemscenario’s die je in je gedachten hebt gecreëerd zijn daar verantwoordelijk voor. Als je een probleem even laat rusten en jij je focust op iets leuks, dan voel jij je helemaal niet zo naar.
Een ander voorbeeld is de invloed van ons gevoel op hoe we ons gedragen. Denk aan hoe je reageert op een grapje als je niet lekker in je vel zit. Dan kan je het opvatten als kritiek, waardoor je geïrriteerd reageert. Terwijl, als je goed in je vel zit dan zou je het daadwerkelijk als een grapje opvatten en net als de ander erom kunnen lachen. In dit artikel deel ik 3 tips voor direct meer zelfbewustzijn.
Tip 1. Luister naar je gedachten
Eén van de dingen die je kunt doen voor meer zelfbewustzijn is het luisteren naar je gedachten. Op een dag hebben we enorm veel gedachten. Soms verliezen we onszelf in een stroom aan gedachten. Vaak is dit een stroom aan negatieve gedachten waarin we verzeild raken en die voelt als een spiraal waar we maar moeilijk uit komen. In dit artikel lees je hoe je die spiraal wel kunt doorbreken.
We zijn ons niet continu bewust van alles wat we denken. Hierdoor hebben we ongemerkt onze eigen waarheid gecreëerd en houden we bepaalde overtuigingen in stand. Dingen die eerder geen probleem waren, maar waar we continu over nadenken, zijn ineens problemen geworden. Een opmerking van iemand, kan ik je hoofd ineens een gemene opmerking zijn waar van alles achter zit.
Door je bewust te worden van de dingen die je denkt, kan je jouw gedachten stoppen, nuanceren of zelfs naar het positieve draaien. Stel dat je een woordenwisseling hebt gehad met je beste vriendin. Je bent inmiddels weer thuis, maar je blijft maar nadenken over wat zij heeft gezegd, hoe jij daarop regeerde en hoe zij vervolgens weer daarop reageerde. In je hoofd maak je de woordenwisseling groter en de uitspraken van je beste vriendin negatiever. Je woede voel je langzaam weer opborrelen. Dit is wat gedachten met je kunnen doen, ze beïnvloeden je gemoedstoestand.
Wees je bewust van je gedachten, stop negatieve gedachten en stel jezelf eens de vragen: “Waarom denk ik dit? Is het waar? Wat heb ik hieraan om dit te denken? Wat zou ik liever denken of hoe kan ik de situatie positief benaderen?”
Tip 2. Wees je bewust van de keuzes die je maakt
Op dagelijkse basis maken we enorm veel keuzes. Een groot deel hiervan doen we onbewust, ofwel, op de automatische piloot. Gelukkig maar, want stel je voor dat je elke dag moet nadenken hoe je ook al weer je tanden moet poetsen of je schoenen moet aantrekken. Dat zou het leven een stuk lastiger maken.
Als je iets wilt veranderen, dan is het noodzakelijk om onbewuste keuzes naar jouw bewustzijn te halen. Stel dat je minder vlees wilt gaan eten. Op het moment dat je aan het verzinnen bent wat je de komende dagen wilt gaan eten, zodat je een boodschappenlijstje kunt samenstellen, schrijf je uit automatisme allerlei gerechten op die je al jaren gewend bent om te maken. Als je er verder niet bij stil staat en de boodschappen van je lijstje gaat doen, dan kan je erachter komen dat je vrijwel elke dag vlees op het menu hebt staan. Door je bewust te worden van dit proces en je doel voor ogen te houden, in dit geval minder vlees eten, lukt het je wel om daadwerkelijk minder vlees te gaan eten.
Dit is een random voorbeeld dat heel praktisch uitlegt hoe onbewuste keuzes werken en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn. Als jij iets wilt bereiken, maar het lukt niet, wees je dan eens bewust van de keuzes die maakt. Waarom die je wat je nu doet? Waarom wil je dat doen? Hoe kan het anders? Wees je bewust van de keuzes die je maakt en je vergroot je zelfbewustzijn.
Tip 3. Let op wat je doet
Het vergroten van je zelfbewustzijn doe je door je bewust te worden van het gedrag dat je vertoont. Eén van de uitspraken die een grote impact op mij heeft gemaakt en heeft gezorgd voor een grote verandering in mijn leven is: “Je bent het niet, je doet het.” Het is een uitspraak van Edwin Selij, dé hypnose expert van Nederland. Net als bij de dingen die we denken en de keuzes die we maken, doen we ook veel dingen op de automatische piloot. Je zelfbewustzijn vergroten, doe je door ook bewust te worden van je gedrag. Wat doe je en waarom doe je dat?
Terugkomend op de uitspraak “Je bent het niet, je doet het.” Regelmatig associëren we onszelf met dat wat we doen. Ik ben onhandig. Ik ben vriendelijk. Ik ben onzeker. Zomaar enkele uitspraken die ik regelmatig voorbij hoor komen. Pas de uitspraak van Edwin Selij hier eens op toe. Dat plaatst het in een heel ander perspectief.
Ik ben onhandig. –> Ik doe onhandig.
Ik ben vriendelijk. –> Ik doe vriendelijk.
Ik ben onzeker. –> Ik doe onzeker.
Bij de eerste 2 van deze uitspraken, voel je waarschijnlijk direct het andere perspectief. Doordat je onhandig doet, kan je dus ook “handig” doen. En doordat je vriendelijk doet, kan je ook onvriendelijk doen. Je stelt jezelf hiermee voor de keuze: wat ga ik doen? Ben ik op dit moment onhandig? Hoe kan ik het handiger aanpakken? Ga ik vriendelijk of onvriendelijk zijn?
Meer zelfbewustzijn door je bewust te worden van je gedrag
De laatste uitspraak die ik eerder opsomde, behoeven wellicht wat meer uitleg. Als ik tegen jou zeg dat je onzeker doet, dan zal dat waarschijnlijk weerstand bij je oproepen. Alsof jij bewust onzeker zou doen of onzeker gedrag zou vertonen. Maar dat is het juist! Je bent je er niet van bewust, want als jij je er bewust van zou zijn dat jij je onzeker gedraagt, dan zou jij je niet zo gedragen. Niemand wil zich onzeker voelen en we zouden er nooit bewust voor kiezen om ons onzeker op te stellen.
Welk gedrag vertoon je doordat jij je onzeker voelt? Waar dacht je aan, waardoor jouw onzekerheid is aangewakkerd? Wat denk je nu, waardoor jij onzekerheid ervaart? Door antwoord te geven voor jezelf op dit soort vragen en de antwoorden in en bij jezelf te vinden, geven je het inzicht om er anders mee om te gaan.
Als jij je onzeker voelt op het moment dat je een restaurant binnen stapt waar een vriendin op je zit te wachten, dan voel je de spanning in je schouders. Kijk je van buiten al door het raam, zoekend naar het tafeltje waar ze heeft plaats genomen. Loop je snel door het restaurant en vraag jij je af wat mensen van je denken. Je plukt aan je haar: zit het nog wel goed?
Vooraf kan je dit soort gedrag tackelen door naar je buik te ademen, je schouders te laten hangen en te ontspannen. Vraag vooraf waar je vriendin ongeveer zit. Voordat je naar binnen stapt check je je haar nog even. Allemaal kleine veranderingen in je gedrag, die ervoor kunnen zorgen dat jij je niet of minder onzeker voelt op dat moment. Observeer jezelf en leer ervan.